Tarlasız üretim: Dikey tarım

Dikey tarım, alternatif bir tarım yöntemi. Bu yöntemle şehirlerin içinde, evlerde, tarıma elverişsiz ortamlarda bile üretim yapmak mümkün. Peki dikey tarım yaygınlaşıyor mu, faydaları neler?

12 Şubat 2021 Cuma 13:23

Dikey tarım, "yapı entegre kontrollü tarım" olarak tanımlanıyor ve giderek daha fazla kişinin dikkatini çekiyor. Koronavirüs, küresel ısınma, nüfus artışı gibi etkisi küresel çapta hissedilen olaylar ise dikey tarımı daha çok konuşulan bir konu haline getiriyor. Çünkü, yağışların azalması ve barajlardaki su oranının düşmesi tarımsal üretimi tehdit ediyor. Diğer yandan koronavirüs pandemisi ile sınırların kapanması, tarımsal tedarik zincirlerinin aksaması riskini doğuruyor. Nüfus artışı, gıda ihtiyacını karşılamak için daha verimli üretim yöntemleri bulmayı gerektiriyor.

"Bizde şöyle bir inanış var, evet tarım alanlarımız çok fazla, dönüm dönüm hektar hektar alanlarımız var" diyen Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Bora Bingöl, şöyle devam ediyor:

"Fakat bu son dönemlerde yaşadığımız olaylar gösterdi ki hiçbir şeye güvenmememiz gerekiyor. Yani kaynaklarımızı daha dikkatli bir şekilde efektif bir şekilde ve sürdürülebilir olarak kullanmamız gerekiyor."

Dikey tarım nasıl çözümler sunabilir? Temelde dikey tarımda 3 çeşit yöntem kullanılıyor. Aeroponik, Akuaponik ve Hidroponik... Bu yöntemlerle birçok ürünü yetiştirmek mümkün. Bu yöntemler; suyu verimli kullanması, daha fazla ürün alma imkanı sunması, kentlerde veya kentlere yakın yapılabildiği için ürünlerin daha kolay transfer edilerek karbon ayak izini azaltabilmesi, gübre tasarrufu sağlaması, yapay zeka ile kontrol edildiğinde fire oranını düşürmesi, topraksız olduğu için topraktan gelecek zararlıları ortadan kaldırması gibi birçok yönden çözüm sunabiliyor.

Hidrofonik tarım yapan dikey tarım girişimcisi Burcu Canayakın, yüzde 90 oranında daha az su kullanarak aynı ürünü üretebildiğini söylüyor. Dr. Bora Bingöl de "Dikey tarım su açısından bir tasarruf sağlıyor. Bunu belirli oranda verdiğimiz için ortalama yüzde 70 oranında bir tasarruf sağlıyor. Hem su kalitesi düşük hem de suyun az olduğu yerlerde çok rahat uygulayabileceğimiz bir sistem" diyerek özetliyor.

Ürünü daha kısa sürede hasat edebildiğini ve üretimde fire vermediği için verimliliğin çok yüksek olduğunu da söyleyen Canayakın, "Topraklı tarımda fesleğen 35 günde hasat zamanına geliyor. Biz sisteme eklediğimizde 20 günde hasat alabiliyoruz bunu. O yüzden ektiğim zaman günbegün büyümelerini bekledim sadece" diyor.

Teknoloji, yapay zeka ve uzay çalışmalarında dikey tarım Dikey tarım çalışmalarının bir amacı da uzay çalışmalarına katkıda bulunmak. Bingöl; uzayda kolonileşme başladığında, koloninin gıda ihtiyacını karşılamak için topraksız, havasız, gün ışığı gereksinimi duymayan modüler sistemlere ihtiyaç duyulacağını söylüyor.

Dikey tarımda teknoloji kullanımı da yaygın. Burcu Canayakın da Kocaeli'nde kurduğu konteynerde bir yazılım kullanıyor. Bu yazılım sayesinde konteynerin içindeki nemi, besin değerini, sıcaklığı anbean yönetebiliyor.

Evde dikey tarım Dikey tarım, şehir içinde çatılarda, balkonlarda da uygulanabiliyor ve küçük alanlarda tarımsal ürün yetiştirmeyi mümkün kılıyor. Bu uygulamayı yapanlardan biri de Meryem Aynur.

Aynur, "Balkonun her bir köşesi farklı bir ürün yetiştirmek için bize elverişli bir ortam sağlıyor" diyor. Görüntüsü cezbettiği için balkonunda dikey sistemle çilek üreterek başlamış. Evde dikey tarıma başlamasıyla; pipet, bant, plastik kap gibi evdeki malzemelerle bitkileri için damla sulama yöntemi de geliştirmiş. Çileklerinin büyümesini izlerken balkonda yine dikey tarım yöntemi ile marul, soğan, sarımsak ekmeyi denemiş ve ürün almayı başarmış. Şimdi, dikey sütunların sayısını artırmak istediğini ve ileride bunu bir konteynerin içinde, daha farklı daha geniş bir alanda yapıp büyütmeyi hayal ettiğini anlatıyor.

Türkiye'de ve dünyada çalışmalar sürüyor. San Francisco'da bir teknoloji girişimi yüzlerce dönümlük araziden alınabilecek ürünü 2 dönümlük dikey çiftliğinde yetiştiriyor; market, kafe ve restoranlarda dikey tarım yöntemleri ile üretim yapmak popülerleşiyor; dünyada dikey tarım girişimleri büyük yatırımlar alıyor. Çalışmalar ve gelişen teknolojilerle dikey tarımın önemi de günden güne artıyor.

Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu

TRT

Yorumlar

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

18 Aralık 2025 Perşembe 13:18GÜNCEL

İsrail’in serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze’ye ulaştı

İsrail’in esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze Şeridi’ne ulaştı.

Serbest bırakılan Filistinli esirler sağlık kontrolünden geçirilmek üzere Gazze Şeridi’nin güneyindeki Nasır Hastan23 Ekim 2025 Perşembe 14:48DÜNYA

Tufan Erhürman, Nergisli’de: Cumhurbaşkanlığı, özgürlüklerin bekçisi olacak!

Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Nergisli’de yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanlığı vizyonunu anlatarak, “Çözüm iradesini yeniden dünyanın gündemine taşıyacağız, herkesin mülkiyette kendini güvende hissetmesi için çalışacağız” dedi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL

Güzelyurt Hayvanları Koruma Derneği Başkanı Sarro: Hayvanlar seçim malzemesi yapılmamalı

Rana Sarro, kısırlaştırmaya önem verilmeyen makamların hayvanları seçim malzemesi yapmaya çalıştığını savunarak, Cumhurbaşkanı eşi Sibel Tatar’ın kısırlaştırma faaliyetlerine ilişkin ziyaretini eleştirdi ve sokak hayvanlarının korunmasının önemine dik22 Ekim 2025 Çarşamba 14:13GÜNCEL

Erkut Şahali: Tatar’ın görüşleri ilgi görmeyince, sanatçıların arkasına sığındılar!

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL

Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı BRT’de

Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, Cumhurbaşkanı adayları Tufan Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı saat 18.00’de BRT ekranlarında karşı karşıya gelecek.

Her iki adayın da programa katılmak üzere onay verdiği öğrenildi.22 Ekim 2025 Çarşamba 18:48GÜNCEL

İskele Belediyesi ‘Pembe Giy Gel’ etkinliğine ev sahipliği yaptı

İskele Belediyesi, 1–31 Ekim Meme Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında, Kanser Hastalarına Yardım Derneği İskele Gönüllüleri tarafından düzenlenen “Pembe Giy Gel” etkinliğine ev sahipliği yaptı.22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

Larnaka Havalimanı’ndan gelen yolcuların kullandığı yol 2027’ye kadar kapalı olacak

Rum Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Aleksis Vafeadis, Larnaka Havalimanından gelen yolcuların kullandığı yolun 2027 yılına kadar kapalı olacağını söyledi.

Haravgi gazetesinde yer alan habere göre, Baf havalimanındaki çimento bölmelerin kaldırılma22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

Geri
Ana Sayfa
Normal Görünüm

TARLASIZ ÜRETİM: DİKEY TARIM

Dikey tarım, alternatif bir tarım yöntemi. Bu yöntemle şehirlerin içinde, evlerde, tarıma elverişsiz ortamlarda bile üretim yapmak mümkün. Peki dikey tarım yaygınlaşıyor mu, faydaları neler?

GALERİLER

Partilisi de partisizi de halk her şeyi görüyor

VİDEOLAR

Şahali: CTP 3 ay içerisinde genel başkanını seçecek; görevi üstlenebileceğimden adım kadar eminim

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, partinin 3 ay içinde kurultayını gerçekleştirerek yeni genel başkanını seçeceğini açıkladı.17 Aralık 2025 Çarşamba 16:38GÜNCEL

Zeki Çeler: TDP erken seçime hazır; Çok güçlü bir şekilde meclise gireceğiz!

TDP Genel Başkanı Zeki Çeler, partinin seçim listelerinin alanında uzman ve genç isimlerle hazır olduğunu belirtti.17 Aralık 2025 Çarşamba 16:08GÜNCEL

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL