Osmanlı’nın Batı’ya açılan kapısı: Sirkeci Garı

İstanbul Avrupa yakasında inşa edilen ilk tren garı olan Sirkeci Tren Garı yıllara meydan okuyor. Tam 132 yıldır İstanbul’un kültürel miraslarına dair bir değer olarak varlığını sürdürüyor.

03 Kasım 2022 Perşembe 14:13

Temeli büyük bir törenle 11 Şubat 1888’de atılan Sirkeci Garı, 3 Kasım 1890’da, Avrupa kentlerine yolculuk eden trenlerin durağı olarak hizmete açıldı. Gar aynı zamanda, Şark Ekspresi’nin (Orient Express) son durağı oldu.

Sirkeci Garı, İstanbul’u Avrupa’ya bağlayan Rumeli demiryollarının başlangıç noktası. Gar aynı zamanda Rumeli ve Anadolu-Bağdat Demiryolları kapsamında İstanbul’da inşa edilen iki büyük gardan birisi olmasıyla da önem taşıyor.

Bu yıl 132'nci yaşını kutlayan gar, seneler içinde birçok tarihi ismi ağırladığı gibi çeşitli olaylara da şahit oldu. Ayrılıklara kavuşmalara ev sahipliği yapan gar, o dönem ulaşım konusunda ciddi kolaylıklar sağladı.

Sirkeci Garı’nın önemi, tarihi ve mimari yapısıyla ilgili daha fazla detay haberimizde...

Sirkeci Garı ve oryantalist üslubu

Sirkeci Garı’nın mimarı August Jasmund Berlin Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra, şark mimarisi üzerine incelemeler yapmak üzere Almanya’dan İstanbul’a geldi. Buradaki ziyareti sırasında II. Abdülhamit ile kurduğu ilişki sayesinde sarayın danışman mimarı olarak görev aldı.

İstanbul’u “Batı’nın bittiği Doğu’nun başladığı yer” olarak nitelendiren Alman mimar Jasmund, garın projesi üzerine çalışırken mekanı bu fikir çerçevesinde tasarladı. Böylelikle, binayı oryantalist bir üslupla hayata geçirmekle birlikte bölgesel ve ulusal kalıplara da yer vermeyi planladı. Bunun için de cephe malzemesinde tuğla bantlar kullandı.

Sivri kemerli pencereler ve Selçuklu döneminin taş kapılarını anımsatan geniş bir giriş kapısı inşa ederek de planladığı oryantalist yapıyı hayata geçirdi. Vitraylar ise bu üslubun tamamlayıcı unsurları olarak ortaya çıkıyor.

Sirkeci Garı önemi ve tarihi

Köklendiği yer, kendine özgü mimarisi ve Avrupa demiryolu ağının son durağı olması da Sirkeci Garı’nı önemli kılan detaylardan.

Garın en önemli seferi ise bugün bile adından bahsettiren Şark Ekspresi... Çünkü Şark Ekspresi, Avrupa’dan İstanbul’a hareket eden en gösterişli sefer olarak biliniyor.

Sirkeci Garı Şark Ekspresi ile ön plana çıksa da buradan hareket eden tek tren bu değildi. Avrupa’ya giden başka trenler de buradan hareket ediyordu. Gardan yolu geçen yolcularsa buranın önemini bir kez daha vurgular nitelikte.

Gardaki kalabalık şüphesiz ki çoğunlukla yolcular ve gezginlerden oluşuyor. Ancak tarihi anlamda önemli bazı yolculuklar şu şekilde: Balkan Savaşı sırasında cepheye giden Mehmetçikler Sirkeci Garı’ndan hareket eden bir trenle gönderilmişti. Garın devlet adamlarından krallara kadar üst düzey çok sayıda yolcusu olmuştu.

Mustafa Kemal Atatürk de 1930 yılında yaptığı Trakya seyahatine Sirkeci Garı’ndan kalkan bir trenle gitti. Sporcular, sanatçılar hatta Hitler faşizminden kaçan Yahudi bilim insanlarının da yolu Sirkeci Garı’ndan geçti. Ayrıca, 1965 yılında Almaya ve Türkiye arasında imzalanan anlaşmayla, Türkiye’den işçi olarak Almanya’ya gidenler de Sirkeci Garı’nın yepyeni bir kalabalıkla tanışmasını sağladı.

Bugün Sirkeci Garı aynı zamanda müze

Bugün hala aktif olarak seferlerine devam eden Sirkeci Garı, bünyesinde Marmaray Banliyö Tren Hattı’nı barındırıyor.

TCDD İstanbul Sirkeci Garı Demiryolu Müzesi, 23 Eylül 2005 yılından beri faaliyet gösteriyor. Müzenin kuruluş amacı insanlara demiryolu tarihini anlatarak bunun kaybolmasının önüne geçmek ve elbette bu tarihin gelecek nesillere aktarılması.

Fatih Kaymakamlığı’nın paylaştığı bilgilere göre, müzede sergilenen eserlerden bazı eserler şöyle:

Kuruluşun kapatılmış birimlerden olan hastaneler ile TCDD Meslek Lisesi ve TCDD Pratik Sanat Okulu’na ait fotoğraf ve objeler, Osmanlı dönemi evrak, vesika, harita, plan projeler ile Orient Ekspresi’ne ait malzemeler, kuruluşun kullandığı araç, makine ve teçhizat malzemeleri, çalışır vaziyette bulunan tren maketi, Sirkeci de ilk çalıştırılan elektrikli banliyö treninin makinist bölümü.

Müze, salı-çarşamba-perşembe-cuma ve cumartesi günleri saat 09.00-12.30 13.00-17.00 saatleri arası hizmet veriyor.

Osmanlı’nın Batı’ya açılan kapısı: Sirkeci Garı

TRT

Yorumlar

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

04 Aralık 2025 Perşembe 12:13GÜNCEL

İsrail’in serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze’ye ulaştı

İsrail’in esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze Şeridi’ne ulaştı.

Serbest bırakılan Filistinli esirler sağlık kontrolünden geçirilmek üzere Gazze Şeridi’nin güneyindeki Nasır Hastan23 Ekim 2025 Perşembe 14:48DÜNYA

Tufan Erhürman, Nergisli’de: Cumhurbaşkanlığı, özgürlüklerin bekçisi olacak!

Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Nergisli’de yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanlığı vizyonunu anlatarak, “Çözüm iradesini yeniden dünyanın gündemine taşıyacağız, herkesin mülkiyette kendini güvende hissetmesi için çalışacağız” dedi.03 Aralık 2025 Çarşamba 16:03GÜNCEL

Güzelyurt Hayvanları Koruma Derneği Başkanı Sarro: Hayvanlar seçim malzemesi yapılmamalı

Rana Sarro, kısırlaştırmaya önem verilmeyen makamların hayvanları seçim malzemesi yapmaya çalıştığını savunarak, Cumhurbaşkanı eşi Sibel Tatar’ın kısırlaştırma faaliyetlerine ilişkin ziyaretini eleştirdi ve sokak hayvanlarının korunmasının önemine dik22 Ekim 2025 Çarşamba 14:13GÜNCEL

Erkut Şahali: Tatar’ın görüşleri ilgi görmeyince, sanatçıların arkasına sığındılar!

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.03 Aralık 2025 Çarşamba 16:03GÜNCEL

Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı BRT’de

Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, Cumhurbaşkanı adayları Tufan Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı saat 18.00’de BRT ekranlarında karşı karşıya gelecek.

Her iki adayın da programa katılmak üzere onay verdiği öğrenildi.22 Ekim 2025 Çarşamba 18:48GÜNCEL

İskele Belediyesi ‘Pembe Giy Gel’ etkinliğine ev sahipliği yaptı

İskele Belediyesi, 1–31 Ekim Meme Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında, Kanser Hastalarına Yardım Derneği İskele Gönüllüleri tarafından düzenlenen “Pembe Giy Gel” etkinliğine ev sahipliği yaptı.22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

Larnaka Havalimanı’ndan gelen yolcuların kullandığı yol 2027’ye kadar kapalı olacak

Rum Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Aleksis Vafeadis, Larnaka Havalimanından gelen yolcuların kullandığı yolun 2027 yılına kadar kapalı olacağını söyledi.

Haravgi gazetesinde yer alan habere göre, Baf havalimanındaki çimento bölmelerin kaldırılma22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

Geri
Ana Sayfa
Normal Görünüm

OSMANLI’NIN BATI’YA AÇILAN KAPISI: SİRKECİ GARI

İstanbul Avrupa yakasında inşa edilen ilk tren garı olan Sirkeci Tren Garı yıllara meydan okuyor. Tam 132 yıldır İstanbul’un kültürel miraslarına dair bir değer olarak varlığını sürdürüyor.

GALERİLER

Partilisi de partisizi de halk her şeyi görüyor

VİDEOLAR

Şahali: CTP 3 ay içerisinde genel başkanını seçecek; görevi üstlenebileceğimden adım kadar eminim

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, partinin 3 ay içinde kurultayını gerçekleştirerek yeni genel başkanını seçeceğini açıkladı.03 Aralık 2025 Çarşamba 15:48GÜNCEL

Zeki Çeler: TDP erken seçime hazır; Çok güçlü bir şekilde meclise gireceğiz!

TDP Genel Başkanı Zeki Çeler, partinin seçim listelerinin alanında uzman ve genç isimlerle hazır olduğunu belirtti.03 Aralık 2025 Çarşamba 15:28GÜNCEL

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.03 Aralık 2025 Çarşamba 16:03GÜNCEL