18 Aralık 2025
  • Lefkoşa9°C▼
  • Girne11°C
  • Mağusa18°C
  • İskele18°C
  • Güzelyurt8°C
  • Lefke8°C

NASA'DA ÇALIŞAN İLK TÜRK KADIN: DİLHAN ERYURT

Astrofizik alanında öncü çalışmalarıyla tanınan, bilim insanı Dilhan Eryurt'un hikayesi, haberimizde...

NASA'da çalışan ilk Türk kadın: Dilhan Eryurt

20 Temmuz 2020 Pazartesi 19:18

Dilhan Eryurt, 29 Kasım 1926'da, İzmir'de Abidin-Rana Ege çiftinin kızları olarak dünyaya geldi.

Yükseköğrenim dönemine kadar da başarılı bir eğitim hayatı geçiren Eryurt, astrofizik alanına ilgi duyduğunu fark etti.

1942 yılında İstanbul Üniversitesi Yüksek Matematik ve Astronomi bölümüne kaydolan Eryurt, astrofizikle ilgili, "Daha çok, matematiğin tatbik edilecek bir alanını aradım. İşte o alanı astrofizikte buldum. Astrofizikte hem matematiğinizi kullanıyor hem de bazı tabiat olaylarının oluşunu izah edebiliyorsunuz." ifadelerini kullanmıştı.

Eryurt, üniversiteyi bitirdikten sonra, Ankara Üniversitesi’nde Astronomi Bölümü’nü açmakla görevlendirilen Tevfik Okyar Kabakçıoğlu'nun yanında asistan olarak çalışmaya başladı.

"Hiç olmazsa yol paran çıksın"

Dilhan Eryurt'un Ankara Üniversitesi'ndeki ilk görevleri arasında Greenwich Rasathanesi'nden iletilen ayarları enstitüdeki Güneş ve yıldız saatlerine uygulamak vardı.

O dönem üniversitelerde kadro bulunmadığını ifade eden Eryurt, şunları söylemişti:

"Ben görevimi fahri olarak yapıyordum. Bu durum Tevfik Okyar Bey'i çok üzüyordu. Bir gün bana çekinerek geldi, 'Eğer uygun görürsen seni laborant kadrosuna koyalım. Hiç olmazsa yol paran çıksın.' dedi. Ve ben bu görevi 2 sene yaptım."

Yurt dışı serüveni başlıyor

Hocasının yurt dışında eğitim alması yönündeki tavsiyeleri sonrası Eryurt, ABD, Michigan'daki büyük dayısının yanına gitti; Michigan Üniversitesi Astronomi Bölümü'nden kabul aldı. Burada dünyaca ünlü bilim insanlarının derslerine katıldı.

ABD'deki eğitimin ardından Türkiye'ye geri dönen Eryurt, Ankara Üniversitesi Astrofizik Anabilim Dalı'nda asistan oldu.

1953 yılında Prof. Dr. Egbert Adriaan Kreiken ile doktorasını tamamladı. 1956 yılında, henüz 30 yaşındayken "Doçent Dr." unvanı aldı.

1959'da Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'ndan aldığı bursla 2 yıllığına gittiği Kanada'da Atom Enerjisi Şirketi'nde çalıştı. Bu ülkede bilgisayar programlamada kendini ilerletti; yıldızların yapı modelleri üzerine birçok başarılı program yazdı. Eryurt, Kanada'dan sonra Indiana Üniversitesi'nde araştırmacı olarak görev aldı.

NASA'da bir Türk kadını

Alanındaki çalışmalarıyla takdir toplayan Eryurt, 1961 yılında Amerikan Ulusal Bilim Akademisi'nden aldığı bursla NASA'nın New York'taki Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nde çalışmaya başladı. Uzay ve Yer Bilimleri alanındaki en yetkin kurumlardan biri olan enstitüde tek kadın astronom da oydu.

Yıldızlardaki termonükleer ilişkileri inceledi ve enstitüdeki faaliyetleriyle bu alanda dünya çapında çalışma başlatan ilk 2-3 kişi arasında yer aldı. Söz konusu çalışmalar Güneş hakkında o zamana dek yanlış bilinen birtakım gerçekleri ortaya çıkardı.

1968 yılında Türkiye'ye dönen Eryurt, ODTÜ'de misafir öğretim üyesi olarak 1 yıl ders verdi; burada astrofizik derslerini başlattı.

TÜBİTAK'ın desteğiyle yapılan 1'inci Ulusal Astronomi Toplantısı'na öncülük etti.

Apollo Başarı Ödülü sahibi

1969 yılında, aya ilk ayak basıldığında, bu başarıda Eryurt'un çalışmalarının da payı vardı. NASA, aya iniş projesine katkıları nedeniyle, Dilhan Eryurt’u Apollo Başarı Ödülü'yle onurlandırdı.

Goddard Enstitüsü'ndeki 2 yıllık çalışmasının sonunda Eryurt, genellikle yabancılara verilmeyen "Kıdemli Araştırmacı" unvanını elde etti.

1969-1973 yılları arasında NASA'daki çalışmalarını sürdüren Eryurt, 1973'te Türkiye'ye geri dönerek ODTÜ'de Astrofizik Anabilim Dalı'nı kurdu. Burada, bu alanın gelişiminde katkı sunacak pek çok öğrenci yetiştirdi.

1977'de TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazandı. 1988-1993 yılları arası ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi'nde dekanlık yaptı ve ardından emekliye ayrıldı.

1997 yılında açılan TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin projesinde de büyük rol oynayan Eryurt'un yetiştirdiği öğrencilerin birçoğu, şimdi üniversitelerde hocalık yapıyor.

Kariyerine sayısız başarıyı sığdıran Dilhan Eryurt, 13 Eylül 2012'de Ankara'da yaşamını yitirdi.

TRT

GALERİLER

Kapalı Maraş'ın çehresi 46 yıl sonra değişiyorKapalı Maraş'ın çehresi 46 yıl sonra değişiyor
Atatürk ve Büyük Taarruz'un bilinmeyen fotoğraflarıAtatürk ve Büyük Taarruz'un bilinmeyen fotoğrafları
Trodos'tan Kar ManzaralarıTrodos'tan Kar Manzaraları
Uçak kazalarındaki can kayıpları tarih olacak!Uçak kazalarındaki can kayıpları tarih olacak!
Bu gösterinin sırrını biliyor musunuz?Bu gösterinin sırrını biliyor musunuz?
SON DAKİKA

K.K.T.C Başbakan Yardımcılığı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığı Devlet Opera ve Bale Koordinasyon Merkezi18 Aralık 2025 Perşembe 17:18GÜNCEL

  • Cenapoğlu: “TAM PARTİ, Lefke’den Dipkarpaz’a kadar sokakları inletecek”Cenapoğlu: “TAM PARTİ, Lefke’den Dipkarpaz’a kadar sokakları inletecek”

    Toplumsal Adalet ve Mücadele Partisi (TAM PARTİ) Kurucu Üyesi ve Siyaset Bilimci Hakan Cenapoğlu, “TAM PARTİ, Lefke’den Dipkarpaz’a kadar sokakları inletecek.” dedi.

    Partiden yapılan açıklamaya göre Cenapoğlu, Ada Tv’de Cüneyt Oruç’un sorularını18 Aralık 2025 Perşembe 17:18GÜNCEL

  • İsrail gazetesi yazdı! ‘Gazze’deki Türk tuzağı, Tel Aviv için felaket’İsrail gazetesi yazdı! ‘Gazze’deki Türk tuzağı, Tel Aviv için felaket’

    İsrail gazetesi, varılan ateşkes sonrası Gazze’de enkazı kaldırma çalışması yapan buldozerlerde Türk bayraklarının yer almasına işaret ederek bunun Tel Aviv için ‘tam anlamıyla felaket niteliğinde bir stratejik başarısızlık’ olduğunu yazdı.18 Aralık 2025 Perşembe 17:18GÜNCEL

  • Erhürman’a 87 bin MÜHÜR vurulduErhürman’a 87 bin MÜHÜR vuruldu

    18 Aralık 2025 Perşembe 17:18KIBRIS

  • Bu yenilgi halkımızın ahmak olmadığını gösteriyorBu yenilgi halkımızın ahmak olmadığını gösteriyor

    Partilisi de partisizi de halk her şeyi görüyor

    Rana Sarro yazdı… 

    Seçim sürecinde bir yazımda, “Tufan Erhürman, samimiyetini, içtenliğini ve pozitif17 Aralık 2025 Çarşamba 17:08KIBRIS

    • VİDEOLAR

    Kuzey Kıbrıs Tanıtım Filmi 2020Kuzey Kıbrıs Tanıtım Filmi 2020
    Kuzey Kıbrıs 2020 Resmi Tanıtım Filmi TürkçeKuzey Kıbrıs 2020 Resmi Tanıtım Filmi Türkçe
    Uçak türbülansa girdi, panik anı amatör kameraya yansıdıUçak türbülansa girdi, panik anı amatör kameraya yansıdı
    Erdoğan: Fransa ve Güney Kıbrıs'a uçaklarımızı göndeririz!Erdoğan: Fransa ve Güney Kıbrıs'a uçaklarımızı göndeririz!
    Rusya'da yanan uçaktaki yolcu, facia anlarını kaydettiRusya'da yanan uçaktaki yolcu, facia anlarını kaydetti
    Gufi yılanı Girne'de görüntülendiGufi yılanı Girne'de görüntülendi
    Başkan Erdoğan, Arka Planda Kazanılan Gizli Şeyin müjdesini verdiBaşkan Erdoğan, Arka Planda Kazanılan Gizli Şeyin müjdesini verdi
    National Geographic'te Kıbrıs BelgeseliNational Geographic'te Kıbrıs Belgeseli
    Lefkoşa'daki Soygun Kameralara Böyle TakıldıLefkoşa'daki Soygun Kameralara Böyle Takıldı
    İşte uzaydan Kıbrıs ve Türkiyeİşte uzaydan Kıbrıs ve Türkiye
    GÜNCEL HABERLER


    18 Aralık 2025 Perşembe 13:18GÜNCEL
  • İsrail’in serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze’ye ulaştıİsrail’in serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze’ye ulaştı

    İsrail’in esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze Şeridi’ne ulaştı.

    Serbest bırakılan Filistinli esirler sağlık kontrolünden geçirilmek üzere Gazze Şeridi’nin güneyindeki Nasır Hastan23 Ekim 2025 Perşembe 14:48DÜNYA

  • Tufan Erhürman, Nergisli’de: Cumhurbaşkanlığı, özgürlüklerin bekçisi olacak!Tufan Erhürman, Nergisli’de: Cumhurbaşkanlığı, özgürlüklerin bekçisi olacak!

    Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Nergisli’de yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanlığı vizyonunu anlatarak, “Çözüm iradesini yeniden dünyanın gündemine taşıyacağız, herkesin mülkiyette kendini güvende hissetmesi için çalışacağız” dedi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL

  • Güzelyurt Hayvanları Koruma Derneği Başkanı Sarro: Hayvanlar seçim malzemesi yapılmamalıGüzelyurt Hayvanları Koruma Derneği Başkanı Sarro: Hayvanlar seçim malzemesi yapılmamalı

    Rana Sarro, kısırlaştırmaya önem verilmeyen makamların hayvanları seçim malzemesi yapmaya çalıştığını savunarak, Cumhurbaşkanı eşi Sibel Tatar’ın kısırlaştırma faaliyetlerine ilişkin ziyaretini eleştirdi ve sokak hayvanlarının korunmasının önemine dik22 Ekim 2025 Çarşamba 14:13GÜNCEL

  • Erkut Şahali: Tatar’ın görüşleri ilgi görmeyince, sanatçıların arkasına sığındılar!Erkut Şahali: Tatar’ın görüşleri ilgi görmeyince, sanatçıların arkasına sığındılar!

    CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL

  • Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı BRT’deErhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı BRT’de

    Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, Cumhurbaşkanı adayları Tufan Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı saat 18.00’de BRT ekranlarında karşı karşıya gelecek.

    Her iki adayın da programa katılmak üzere onay verdiği öğrenildi.22 Ekim 2025 Çarşamba 18:48GÜNCEL

  • İskele Belediyesi ‘Pembe Giy Gel’ etkinliğine ev sahipliği yaptıİskele Belediyesi ‘Pembe Giy Gel’ etkinliğine ev sahipliği yaptı

    İskele Belediyesi, 1–31 Ekim Meme Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında, Kanser Hastalarına Yardım Derneği İskele Gönüllüleri tarafından düzenlenen “Pembe Giy Gel” etkinliğine ev sahipliği yaptı.22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

  • Larnaka Havalimanı’ndan gelen yolcuların kullandığı yol 2027’ye kadar kapalı olacakLarnaka Havalimanı’ndan gelen yolcuların kullandığı yol 2027’ye kadar kapalı olacak

    Rum Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Aleksis Vafeadis, Larnaka Havalimanından gelen yolcuların kullandığı yolun 2027 yılına kadar kapalı olacağını söyledi.

    Haravgi gazetesinde yer alan habere göre, Baf havalimanındaki çimento bölmelerin kaldırılma22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL