Etkili kar yağışının sebebi polar vorteks mi?

İstanbul’da uzun yıllar sonra ilk defa bu kadar kar yağışı görüldü. Yoğun yağışın nedeni alçak basınç sisteminde ortaya çıkan kutup girdabı olabilir. Peki, nedir kutup girdabı?

26 Ocak 2022 Çarşamba 10:33

Kar yağışı tüm Türkiye’de etkisini sürdürüyor. Ülkenin doğusundan batısına kadar pek çok şehir beyaza büründü. Özellikle İstanbul, uzun yıllardır görmediği kadar yağış aldı.

İstanbul’da görülen etkili kar yağışı birkaç meteorolojik olayın bir araya gelmesiyle gelişti. Bu nedenlerden biri de polar vorteks; bir başka ifadeyle kutup girdabı. Peki, kutup girdabı ne anlama geliyor? Kar yağışını nasıl etkiliyor? Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, TRT Haber’e değerlendirdi.

“İstanbul’da olan küçük bir örneği”

Kutup girdabının alçak basınç sistemlerinde oluştuğunu söyleyen Tek, “Normalde yüksek basınç alanlarının kenar bölgelerinde -özellikle kuzeyi baz aldığımızda- yüksek basınç alanlarının doğu tarafında, kuzeyden gelen soğuk hava, sıcak havayla buluşuyor. Buluştuğu bu noktalarda girdap oluşturuyor” tespitinde bulunuyor.

Büyük tropikal siklonların da bu şekilde meydana geldiğini ifade eden Tek, “İstanbul’da olan aslında küçük bir örneği” diyor ve şöyle devam ediyor:

“Avrupa üzerinde oturmuş olan çok kuvvetli bir yüksek basınç alanı var. Yüksek basınç alanlarının olduğu yerlere ‘antisiklon’ diyoruz. Alçak basınç olan yerlere de ‘siklon’ diyoruz ki burada saat istikametinin tersine bir döngü söz konusu. Kutupta oluşan bu yapı, bu sefer gelerek Karadeniz üzerinde oluştu. Kuzeyden çok soğuk bir hava geldi. Gelen soğuk hava, Karadeniz’in sıcak suyuyla buluştu.”

Ancak bu noktada önemli bir konuya dikkati çeken Tek, sözlerini şu şekilde sürdürüyor:

“Bunu direkt kutup girdabı (polar vorteks) olarak adlandırmak çok doğru değil. Polar vorteks normalde kutup bölgesinde oluşuyor. Aynı benzer yapı, yüksek basıncın dönüşünden dolayı oluştu. Gelen soğuk hava Karadeniz üzerindeki deniz suyu sıcaklığından kaynaklı girdap yapıyı oluşturdu. Arka beslemesi de çok güçlüydü. Arkadan sürekli, soğuk hava transferi devam etti. Tam İstanbul üzerinde o girdap oluşmaya başladı. Döngünün doğuya doğru hafif hareketinden dolayı sabaha karşı etkisini kaybetti. Normalde de öyle hareket eder zaten.”

Deniz suyu sıcaklığı azaldı

İstanbul’da görülen yoğun kar yağışını oluşturan vorteks, üzerinde bulunan havaya göre çok daha sıcak olan denizden nem ve enerji transferiyle oluştu. Bu kuvvetli geri besleme mekanizması yağışın şiddetini artırdı. Adil Tek, bu konuyu şöyle açıklıyor:

“Normalde, neden İstanbul’a kar yağmıyor diyoruz. Eğer çok güçlü bir hava gelmiyorsa, deniz suyu sıcaklığı o havayı yumuşatıyor. İstanbul’da deniz suyu sıcaklığı 8 dereceye indiği zaman kar yağışı zeminde tutmaya başlıyor. Deniz suyu sıcaklıkları dünkü analizlerde 8-9 derece civarındaydı. Marmara ve Batı Karadeniz’de bütün koşullar oluşmuş vaziyetteydi. Normal koşullarda yağmur şeklinde gelen yağış, kuzeyden gelen çok kuvvetli akışla birlikte, denizin de o havayı yumuşatamamasından dolayı ve girdapla birlikte kuvvetli yağışı meydana getirdi. Sonra ilerleyen saatlerde Anadolu yakasını etkisi altına alarak yavaş yavaş o yapı ortadan kayboldu.”

Şubat ortasına dek soğuk hava hakim

Tek, “Avrupa’da oluşan kuvvetli yüksek basınç bize soğuk hava taşımaya devam edecek” diyor. “Kuzeyden gelen taşınımlar devam edecek” ifadesini kullanıyor ve sözlerini şöyle noktalıyor:

“Avrupa’daki yüksek basınç sürekli besleniyor. Çok kuvvetli bir yüksek basınç var. Hava arada bir ısınıyor gibi olacak, ardından tekrar şubatın ortalarına kadar kuzeyden soğuk hava taşınmaya devam edecek. Ülke genelini de etkileyecek gibi görünüyor.”

TRT

Yorumlar

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

18 Aralık 2025 Perşembe 13:18GÜNCEL

İsrail’in serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze’ye ulaştı

İsrail’in esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında serbest bıraktığı Filistinli esirlerin bir kısmı Gazze Şeridi’ne ulaştı.

Serbest bırakılan Filistinli esirler sağlık kontrolünden geçirilmek üzere Gazze Şeridi’nin güneyindeki Nasır Hastan23 Ekim 2025 Perşembe 14:48DÜNYA

Tufan Erhürman, Nergisli’de: Cumhurbaşkanlığı, özgürlüklerin bekçisi olacak!

Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Nergisli’de yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanlığı vizyonunu anlatarak, “Çözüm iradesini yeniden dünyanın gündemine taşıyacağız, herkesin mülkiyette kendini güvende hissetmesi için çalışacağız” dedi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL

Güzelyurt Hayvanları Koruma Derneği Başkanı Sarro: Hayvanlar seçim malzemesi yapılmamalı

Rana Sarro, kısırlaştırmaya önem verilmeyen makamların hayvanları seçim malzemesi yapmaya çalıştığını savunarak, Cumhurbaşkanı eşi Sibel Tatar’ın kısırlaştırma faaliyetlerine ilişkin ziyaretini eleştirdi ve sokak hayvanlarının korunmasının önemine dik22 Ekim 2025 Çarşamba 14:13GÜNCEL

Erkut Şahali: Tatar’ın görüşleri ilgi görmeyince, sanatçıların arkasına sığındılar!

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL

Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı BRT’de

Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, Cumhurbaşkanı adayları Tufan Erhürman ile Ersin Tatar, 17 Ekim Cuma akşamı saat 18.00’de BRT ekranlarında karşı karşıya gelecek.

Her iki adayın da programa katılmak üzere onay verdiği öğrenildi.22 Ekim 2025 Çarşamba 18:48GÜNCEL

İskele Belediyesi ‘Pembe Giy Gel’ etkinliğine ev sahipliği yaptı

İskele Belediyesi, 1–31 Ekim Meme Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında, Kanser Hastalarına Yardım Derneği İskele Gönüllüleri tarafından düzenlenen “Pembe Giy Gel” etkinliğine ev sahipliği yaptı.22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

Larnaka Havalimanı’ndan gelen yolcuların kullandığı yol 2027’ye kadar kapalı olacak

Rum Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Aleksis Vafeadis, Larnaka Havalimanından gelen yolcuların kullandığı yolun 2027 yılına kadar kapalı olacağını söyledi.

Haravgi gazetesinde yer alan habere göre, Baf havalimanındaki çimento bölmelerin kaldırılma22 Ekim 2025 Çarşamba 11:38GÜNCEL

Geri
Ana Sayfa
Normal Görünüm

ETKİLİ KAR YAĞIŞININ SEBEBİ POLAR VORTEKS Mİ?

İstanbul’da uzun yıllar sonra ilk defa bu kadar kar yağışı görüldü. Yoğun yağışın nedeni alçak basınç sisteminde ortaya çıkan kutup girdabı olabilir. Peki, nedir kutup girdabı?

GALERİLER

Partilisi de partisizi de halk her şeyi görüyor

VİDEOLAR

Şahali: CTP 3 ay içerisinde genel başkanını seçecek; görevi üstlenebileceğimden adım kadar eminim

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, partinin 3 ay içinde kurultayını gerçekleştirerek yeni genel başkanını seçeceğini açıkladı.17 Aralık 2025 Çarşamba 16:38GÜNCEL

Zeki Çeler: TDP erken seçime hazır; Çok güçlü bir şekilde meclise gireceğiz!

TDP Genel Başkanı Zeki Çeler, partinin seçim listelerinin alanında uzman ve genç isimlerle hazır olduğunu belirtti.17 Aralık 2025 Çarşamba 16:08GÜNCEL

CTP Genel Sekreteri Erkut Şahali, Meclis’ten geçen “İki devletli çözüm” kararının seçim hilesi olduğunu belirterek, bu durumun Ersin Tatar’ın seçimi kaybettiğinin açıkça gösterdiğini söyledi.17 Aralık 2025 Çarşamba 17:03GÜNCEL