DEPREM SONRASI “HAYATTA KALMA SUÇLULUĞU”
Kahramanmaraş merkezli depremler sadece sarsıntının etkili olduğu illeri değil tüm Türkiye’yi hatta dünyayı yasa boğdu. Acının büyüklüğü birçok ruhsal zorlanmayı da beraberinde getirdi. Onlardan biri de kayıpların üzüntüsüne katlanamama, başkasının acı çe
15 Şubat 2023 Çarşamba 16:23
6 Şubat’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından ortaya çıkan büyük yıkım telafisi zor acılar yaşattı. Binlerce kişinin yaşamını yitirdiği, on binlerce kişinin hayatının alt üst olduğu depremlerden kurtulanların kapıldığı bir his var: Suçluluk…
Travmatik olaylardan sonra oluşan bu his, kişinin aklında şu soruyu oluşturuyor: “Neden onun başına geldi, neden ben değilim?” Enkaz altında kalan yakınlarını bekleyen sayısız afetzede belki de bu duygu ile günlerce yaşadı. Uzakta olanlar, çaresizce televizyon ya da sosyal medyadan olan biteni takip edenler ise kimseyi tanımasalar bile empati kurdu, yemek yemekten, sıcak yataklarında uyumaktan utandı. İzledikleri her görüntü, aldıkları her haber kilometrelerce öteden onları da büyük üzüntüye boğdu.
Hayatta kalma suçluluğunu ve üstesinden nasıl gelinebileceğini İstanbul Kültür Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Psikiyatr Dr. Arzu Erkan ile konuştuk.
Uygun şekilde baş edilemezse suçluluk duygusu kalıcı olabilir
Dr. Erkan, hayatta kalma suçluluğu için “derin bir çaresizlik, yoğun bir çöküntü” ifadelerini kullanıyor. Bu durumun kayıplara karşı bir reaksiyon olduğunun altını çiziyor.
“Depremden sağ kurtulan birinin bundan sonraki hayatındaki bakış açısıyla depremden önceki bakış açısı bir olmayacak. Bizlerin de bakış açıları bir olmayacak. Bu birkaç gün süren derin suçluluk duygusu, eğer ki kişi bununla uygun bir biçimde baş etmezse kalıcı olabilir. Travma sonrası stres bozukluğu, kaygı bozukluğu ya da depresyon şeklinde kendisini gösterebilir.”
Dr. Arzu Erkan, depremi birebir yaşayanlar ve depremin ardından arama-kurtarma faaliyetlerine katılan ekipler gibi birincil derecede travma yaşayanlara dikkati çekiyor. Bu kişilerin üzüntülerini ya da acılarını yaşamalarına izin verilmesi gerektiğini vurguluyor.
“Bazen göçük altında bir canlılık belirtisi olmasa da kişi orada beklemek istiyor evladını ya da yakınını, hatta kedisini de beklemek isteyebilir. O da bağ kurduğu bir candır. Buna izin vermek gerekiyor. Bu suçluluk hissini azaltıp ‘Evet, ben de elimden geleni bir ölçüde yapabildim’ demesini sağlıyor. Bu duyguları yaşayacağız. Bu suçluluğu yaşayacağız. İnsanlara çok da müdahale edilmemesi gerekiyor. Özellikle öfkeyle davranan, duygularını dile getiren, depremden etkilenilen kişilere ifade özgürlüğü vermek gerekiyor. Duygular ifade edilmezse, bastırılırsa, susturulursa bu daha vahim olaylara yol açabilir.”
Suçluluk hissinin psikolojik ve fiziksel etkileri var
Büyük travmatik olaylar sonrası suçluluk hissi kişilerde bazı semptomlarla kendisini gösterebiliyor. Erkan bunları şöyle sıralıyor:
“Kişilerde olayları sık sık hatırlama, kabuslar görme, gözünün önüne görüntüler gelmesi ya da hatırlamakta zorlanma, sinirlilik, kızgınlık, gerginlik hissetme, yaşananları geride bırakamama, tüm gün bununla meşgul olma, derin bir çaresizlik hissi, günlük rutinlerini gerçekleştirememe, motive olamama, uyku ve iştah değişiklikleri, baş ağrısı, mide bulantısı, çarpıntı gibi belirtiler olabilir. Bu tür durumlar varsa kişilerin mutlaka destek almasında yarar var.”
Destek mutlaka psikiyatrik olmak zorunda değil diyor Erkan. Kişilerin duygularını fark etmesi, bunlar hakkında konuşması, nefes egzersizi yapması, sosyalleşmesi, sağlıklı bağlar kurarak arkadaşları ile görüşmesi de güçlendirici olabilir. Daha da önemlisi, zor durumda olanlara destek vermesi, dayanışma ağlarına dahil olması bu süreçte belki de en iyi ilaç olacak…
“Gücü neye yetiyorsa, koşulları neye el veriyorsa destek vermek, geride kalanlara, birbirine, kendisi gibi hissedenlere… Bu suçluluk duygusu ve çaresizliğin içerisinden aktive olarak çıkabiliriz. Aktive olmak demek kişinin çok büyük bir enerji ve istek hissederek yapması gerek anlamına gelmiyor. Kendi ruh sağlığını iyi tutmak ve kendine bakım vermek de bir çabadır. Bir sosyal medya paylaşımını teyit etmek ve yaygınlaştırmak da bir katkı sunmaktır. Zarar verici bir içerik paylaşmaktansa hiçbir şey paylaşmamak, yanlış bir şey konuşmaktansa hiç konuşmamak da bir destektir. Herkes gidip göçük altından bir canı kurtarmayı önemsiyor. Hepimiz önemsiyoruz. Ama oturduğumuz yerden de çok uzaktaki bir insana yardımcı olabiliriz.”
Grafik: Ayhan Akgün
TRT
GALERİLER
- “Kanserle Savaş İçin Afiş ve Slogan Yarışması” sonuçlandıKemal Saraçoğlu Lösemili Çocuklar ve Kanserle Savaş Vakfının geleneksel olarak düzenlediği “Kanserle Savaş İçin Afiş ve Slogan Yarışması” sonuçlandı. Vakıftan verilen bilgiye göre, yarışmanın ödül töreni ve sergi açılışı 16 Nisan Salı günü saat 14.29 Mart 2024 Cuma 10:18KIBRIS
- Yunus Emre Enstitüsü’nden belgesel gösterimi ve iftar yemeğiYunus Emre Enstitüsü, “Bizden İçeri Kıbrıs Türkleri” belgesel gösterimi ve iftar yemeği düzenledi. Lefkoşa’da Grand Paşa Otel’de düzenlenen etkinliğe, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, eşi Sibel Tatar, Meclis Başkanı Zorlu Töre, TC Lefkoşa Büyü29 Mart 2024 Cuma 09:53KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Tatar:Manevi değerlerimize sahip çıkarak Kıbrıs’ta varoldukCumhurbaşkanı Ersin Tatar ve eşi Sibel Tatar, Yunus Emre Enstitüsü tarafından düzenlenen “Bizden İçeri Kıbrıs Türkleri Belgesel Film Gösterimi” ve iftar yemeğine katıldı. Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, etkinlikte yaptığı konuşmada, belgeselin hazırlanmasında28 Mart 2024 Perşembe 21:03KIBRIS
- Merkez Bankası’ndan faiz oranlarına güncelleme…Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası Yönetim Kurulu, Merkez Bankası nezdindeki Türk Lirası mevduat hesaplarına uygulanan faiz oranı ile Türk Lirası reeskont iskonto ve avans işlemleri yıllık faiz oranlarını yeniden belirledi.28 Mart 2024 Perşembe 19:08KIBRIS
- 18 polis mensubunun görev yeri değiştirildiPolis Hizmetleri Komisyonu kararıyla 3 Polis Müdürü, 9 Polis Müdür Muavini ve 6 Polis Başmüfettişi olmak üzere toplam 18 polis mensubunun görev yeri değiştirildi. Polis Basın Subaylığından verilen bilgiye göre yeni görevlendirmeler 1 Nisan Pazartesi günün28 Mart 2024 Perşembe 17:48KIBRIS
- Polisiye haberler…Kalecik’te, ikametgahının avlusunda aniden rahatsızlanarak yaşamını yitiren Tetiana Pashchaieva’nın (K-64) otopsisinde, ölüm sebebinin “kalp krizi ve kalp yetmezliği” olduğu tespit edildi.28 Mart 2024 Perşembe 16:38KIBRIS
- Töre:Eğitim kurumlarımızı yıpratmayalımCumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre, Girne Amerikan Üniversitesini ziyaret etti. Meclisten yapılan açıklamaya göre, Töre’yi, Girne Amerikan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Haydar, Rektör Yardımcıları Prof.28 Mart 2024 Perşembe 15:03KIBRIS
- Başbakan Üstel, Işıl Mobilya ve Gürdağ Tuğla Fabrikasını ziyaret etti: “Hükümet üreticinin her zaman yanındadır” Başbakan Ünal Üstel, geçtiğimiz haftalarda çıkan yangınlar nedeniyle kullanılmaz hale gelen Işıl Reklam bünyesindeki mobilya mağazası ile Gürdağ Tuğla Fabrikasını ziyaret etti.28 Mart 2024 Perşembe 13:13KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Tatar:Sanat izolasyon ve ambargo tanımazCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Çatalköy Esentepe Belediyesi ile Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları organizasyonunda 27 Mart-6 Nisan tarihleri arasında Çatalköy Erol Avgören Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek ve KKTC genelinden çeşitli tiyatro ekiplerinin katı28 Mart 2024 Perşembe 10:48KIBRIS
- Mevsimlik 125 işçiden oluşacak “yangın hazır kuvvet ekibi” kuruluyorOrman Dairesi bünyesinde önümüzdeki 8 ayda çalışacak 125 kişilik “Yangın Hazır Kuvvet Ekibi” kuruluyor. Resmi Gazete’de yer alan Bakanlar Kurulu kararına göre, 1 Nisan – 30 Kasım 2024 tarihleri arasında görev yapacak mevsimlik işçi statü28 Mart 2024 Perşembe 10:38KIBRIS
VİDEOLAR
- KTMMOB “Dünya Su Günü Paneli” düzenlediKıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (KTMMOB), 22 Mart Dünya Su Günü çerçevesinde Birlik konferans salonunda “Dünya Su Günü Paneli” düzenledi. KTMMOB’den verilen bilgiye göre, moderatörlüğünü Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Erkut Uluçam’ın yapt28 Mart 2024 Perşembe 10:38KIBRIS
- Azerbaycan-Kıbrıs Dostluk Cemiyeti“Türk Dünyası Nevruz Şenliği” düzenlediAzerbaycan-Kıbrıs Dostluk Cemiyeti, Haydar Aliyev Uluslararası Kültür Merkezi ve Azerbaycan Devlet Diaspora Başkanlığı, Lefkoşa Yunus Emre Enstitüsü iş birliği ve Uluslararası Final Üniversitesi’nin desteğiyle, dün akşam “Türk Dünyası Nevruz Şenliği” düze28 Mart 2024 Perşembe 09:30KIBRIS
- Pazar günü saatler bir saat ileri alınacakYaz saati uygulaması pazar günü başlıyor. Pazar günü saatler 1 saat ileri alınacak. Bakanlar Kurulu’nun Resmi Gazete’de yayımlanan Yaz Saati Emirnamesi’ne göre, saatler 31 Mart Pazar günü saat 03.28 Mart 2024 Perşembe 08:58KIBRIS
- “Sandıktan Çıkan Tarih: Kıbrıs’ta Çanakkale Esirleri” belgeseli gösterimi yapıldı“Sandıktan Çıkan Tarih: Kıbrıs’ta Çanakkale Esirleri” belgeselinin tanıtım etkinliği bugün yapıldı. Etkinliğe katılan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs Türk Halkının geçmişindeki önemli dönemlerden birinin Çanakkale savaşı olduğunu söyleyerek, “Milli kiml27 Mart 2024 Çarşamba 21:50KIBRIS
- Ertuğruloğlu: Nihai hedefimiz KKTC’nin tanınmasıdırDışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Bursa Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Topluluğunca düzenlenen “Uluslararası Hukuk Bağlamında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti” başlıklı konferansa katıldı.27 Mart 2024 Çarşamba 21:28KIBRIS
- Dinçyürek’ten sağlık çalışanlarına: Mesleğinizde sürekli yenilikleri takip edinSağlık Bakanı Dr. Hakan Dinçyürek, devlet hastanesi bünyesinde görev yapacak olan oryantasyon eğitimlerini tamamlayan hemşire ve ebelerin katılım belgelerini verdi. Bakanlık olarak, hastanelerde ihtiyaç duyulan kadroları karşılamak için ivedi bir şekilde27 Mart 2024 Çarşamba 18:48KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Global Taekwondo Federasyonu teknik direktörlerini kabul ederek görüştüCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Global Taekwondo Federasyonu teknik direktörlerini kabul ederek görüştü. Cumhurbaşkanı Ersin Tatar kabulde yaptığı konuşmasında, çeşitli ülkelerin temsilcilerini KKTC’de görmekten büyük memnuniyet duyduklarını ifade ederek, Taek27 Mart 2024 Çarşamba 17:48KIBRIS
- “YÖK, KKTC’de yükseköğretimde kalitenin yükseltilmesi için destek sağlayacak”Türkiye Yükseköğretim Kurulu heyetinin temaslarına ilişkin YÖK’ten açıklama geldi. Açıklamada, YÖDAK’a, gerekli tüm altyapısının güncellenmesi, kalite denetim sistemlerinin oluşturulması, bilişim altyapısının geliştirilmesi ve yükseköğretim sistemin27 Mart 2024 Çarşamba 15:48KIBRIS
- Arıklı: Başta korsan taksicileri olmak üzere sorunları çözmek için adım atacağımBayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, Murat Karalar başkanlığındaki Birleşik Taksiciler Birliği heyetini kabul ederek sektörle ilgili sorunlar hakkında görüş alışverişinde bulundu.27 Mart 2024 Çarşamba 12:50KIBRIS
- Ataoğlu: İnsanlık dışı ambargoları, spor ile sanat ile kültür ile aşıyoruz, aşmaya devam edeceğizBaşbakan Yardımcısı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu, Malezya, Porto Riko, Amerika, Norveç, Güney Afrika, Dominik, Rusya ve Şili’den uluslararası alanda eğitim veren 15 üst düzey antrenörlerin yanı sıra ülkemizden de 8 antrenörün kat27 Mart 2024 Çarşamba 12:48KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2013 Ada Haber
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.